Mt. Manabu: A Muddy Adventure

Mt. Malipunyo (Mt. Malarayat) as seen from the summit of Mt. Manabu

​What is life but one grand adventure.

One week nang planuhin namin ang lakad na ito dahil sa parehong pagnanais na makapag-lakwatsa bago pa man magpalit ang taon. Maaaring ito na ang aming year end adventure pero may nalalabing araw pa naman ang buwan ng December so baka hindi pa ito ang huli. Umaasa ka pa, masasaktan ka lang!
​
Mula Cubao ay bumiyahe kami patungong Lipa, Batangas. Matapos ang mahigit dalawang oras na biyahe ay narating din namin ang bus stop/terminal ng bus sa SM Lipa kung saan hindi naman kami nahirapan pang hanapin ang sakayan ng tricycle dahil doon na din matatagpuan ang terminal ng jeep at tricycle. Sa madaling salita ay organisado ang sistema ng sakayan at babaan sa nasabing lugar.

​Patungong Sto. Tomas, Batangas pa lang ay ramdam na namin ang simoy ng hangin (Petrichor). Nakakamiss ang amoy ng probinsya lalo na't umulan ng bahagya. Makalipas ang mahigit 30 minutes na biyahe mula SM Lipa patungong Brgy. Sta. Cruz, Sto. Tomas, Batangas lulan ng isang tricycle ay narating din namin ang jump-off patungong Mt. Manabu. Magkahiwalay ang registration area (Barangay) kung saan idadaan muna kayo ng tricycle driver upang magpa-rehistro at magbayad ng kaukulang halaga at bago kayo magtungo sa mismong jump-off point kung saan magsisimula ang inyong adventure. 

Namamayani ang katahimikan sa jump-off area, walang tao maaaring siguro ay tulog pa ang karamihan o nasa kanilang mga kabukiran. Hindi namin alam kung may kailangan pa ba kaming gawin, kung may maikling orientation pa ba o kung magpapa-rehistro pa kaming muli.

Ilan lamang sa aming napansin ay ang mga sapatos na ito na tila mga nag-retiro na sa nasabing bundok. Napaisip tuloy ako kung tama nga ba ang mga nabanggit sa ilang blog na nabasa ko na okay naman ang trail sa Mt. Manabu at beginner friendly naman ito.

Bilang isang introvert, napaka-sarap sa pakiramdam ang namamayaning katahimikan, yung tipong nakaka-relax at makakapagmuni-muni ka sa buhay.

Matapos maghintay kung may mga tao ba na lalabas sa mga kabahayan ay agad na kaming nagtungo sa aming pakay na matagumpay na mapanik ang summit ng Mt. Manabu. Medyo makulimlim ang kalangitan noong mga oras na iyon at tila nagbabadya ng pag-ulan.

Sa totoo lang, tama nga ang mga nabasa ko sa ilang blog na beginner friendly naman ang trail sa Mt. Manabu ngunit dapat ihanda ang sarili sa maputik na daan lalong-lalo na sa panahon ng tag-ulan katulad na lamang nang nangyari sa amin. Sa umpisa pa lang ay bakas na ang pagbabadya sa amin kung anong klaseng adventure ang aming kakaharapin.

Hindi naman required ang pakuha ng guide sa Mt. Manabu dahil establish naman ang trail dito at may mga maliit naman na karatula na nagsasabi kung saan ang tamang daan. Kaunting ingat lamang sapagkat may ilang part ng trail na may salungat na daan kung hindi mo mapapansin, kaya mainam na pagmasdan maiigi ang mga trail sign na nagsisilbing guide sa inyong adventure. Dagdag tulong pa ang mga local na friendly naman na maaari niyong mapagtanungan.

Hindi pa nagtatagal ang aming adventure ay sinalubong na kami ng maputik na daan na tila bang binabati kami na "Tuloy po kayo at nawa'y mag-enjoy kayo!".

​Nabinyagan ang bagong sapatos ni Dave! Putik agad! Pero ok lang yan, marahil nag-eenjoy din ang iyong sapatos sa adventure nating ito.

Hindi namin napansin na nasa station 2 na pala kami ng Mt. Manabu.

Mabait ang mga local dito, sila ang unang ngumingiti sa inyo. Dumaan lang kami sa station 2 at nagtanong sa locals kung nasa tamang daan ba kami patungong Mt. Manabu.

Ilan lamang ito sa mga salungat na daan. Nagsawa muna kami sa maputik at madulas na daan bago pa man namin marating ang station 3. Hindi katulad sa ibang bundok na along the trail ay wala kang masisilungan sa gitna ng matinding sikat ng araw, dito ay may mga halaman at puno na kukubkob sa iyo.

Saglit muna kaming nagpahinga at kumain ng tinapay na dala ni Dave sa station 3 kasalo si Ming-ming. Medyo nagpaparamdam sa amin ang panahon, umaambon na. Pero hindi na namin tuluyan pang hinintay na bumuhos ang ulan at agad na kaming nagpatuloy sa aming paglalakbay.

Ming-ming

Ang sunod na target ay marating ang station 4.

May ilang bahay pa kaming nadaanan at ilan sa mga local ay abala sa kanilang trabahong pagko-kopra at pag-uuling. Mukhang ito ay ilang lamang sa mga pinanggagalingan ng kanilang kabuhayan. May creek din kaming nadaanan kung saan sinamantala naming maghilamos. Iba talaga kapag ang tubig ay mula sa pusod ng kalikasan, malamig.

Mula station 4 ay nag-usap kami kung saan kami dadaan, kung sa station 8 (Grotto) o sa station 5 (TatayPerying/Tino's Kapehan). Napag-desisyunan namin na sa station 8 kami dadaan pataas at sa station 5 naman ang aming magiging daan pababa. Sabi nila na mas challenging daw ang daan mula station 8 patungong summit dahil mas magubat at mas patarik ang daan dito. 

​Tinatawag ding rosary trail ang daanan ng Mt. Manabu dahil kung inyong mapapansin ay para nga itong rosaryo na mula sa isang diretsong daan ay mararating mo ang dulo kung saan mamimili ka kung saan mo gusto magsimula pero sa bandang huli ay iisang daan lang din ang iyong tatahakin pabalik sa pinagmulan.

This way to station 8 (Grotto)

This way to station 5 (Tatay Perying/Tatay Tino's Kapehan)

​Matapos ang ilang minutong paglalakad sa kagubatan ay narating din namin ang Grotto, mula din dito ay nagpahinga kami saglit. Maaari ding kumuha ng maiinom na tubig dito mula sa bukal.

Medyo naging madulas ang pagtahak namin dito na kahit hindi ka gumalaw ay dumudulas ang iyong sapatos dahil sa tila tsokolateng putik.

Mula Grotto patungong station 7 ay unti-unting tumatarik at dumulas ang aming daanan. Saka ko naisip na kaya nga siguro nila sinasabi na mas challenging ang daan dito kumpara sa kabila (station 5). Medyo kumakapal na ang kapunuan at kahalamanan na sensyales na nasa station 7 na kami patungong summit.

Palm Civet Poop (Musang Cat). Kopi Luwak, the most expensive coffee in the world.

Matarik ba? Patungo sa liwanag!

Matapos ang mahaba-habang pagpanik sa kagubatan ay nasilayan din namin ang liwanag na para bang daan patungo sa kaliwanagan. Parang nakalabas kami sa madilim na lagusan nang masilayan namin ang mga tanawin na ito.

Ilang minutong madulas na pagpanik pa ay matagumpay din naming narating ang summit ng Mt. Manabu. Isang puting krus ang nagsisilbi nitong marker na nagsasabi na nasa summit ka na. Walang clearing ng kami ay makarating sa summit at medyo malakas ang hangin. Solo namin ang summit, napakatahimik at ang sarap mag-isip ng mga bagay-bagay at plano mo sa buhay. Dito na din kami nag-lunch at naghintay kung magkakaroon ba ng clearing. Mahigit 30 minutes din kaming namalagi sa summit at dahil sa mas kumakapal na ang ulap na may kasamang pag-ambon ay nag-desisyon na kaming bumaba dahil baka mas maging madulas at maputik pa ang daan pababa.

Sa aming pagbaba mula sa summit ay dumaan kami patungong station 5 upang mabisita din namin ang lugar nina Tatay Perying at Tatay Tino. Sabi nila hindi kumpleto ang pag-akyat sa Mt. Manabu kung hindi mo matitikman ang Kopi Luwak. Sinasabi na ito daw ang pinakamahal na kape sa buong mundo. Ito ay kapeng kinain ng Palm Civet o Musang (kung tawagin dito sa atin sa Pilipinas) at kanilang idinudumi.

Muntik-muntikan din akong madulas kagaya ni Dave na tila bang masaya pa sa nangyari.

Hindi nagtagal ay narating din namin ang sinasabing lugar nila Tatay Perying at Tatay Tino ngunit walang tao noong mga oras na iyon. Naghintay kami saglit at nagbaka sakali na umalis lang o nag-ikot lang. Habang naghihintay ay naglibot-libot din ako sa lugar na iyon habang si Dave naman ay saglit na umidlip. Mabuti na lamang ay may naka-display na kontak number si Tatay Tino at nagbaka sakali akong tawagan. Aming napag-alaman na nasa baba pala ng bundok si Tatay Tino, siya ay nasa kanilang bahay. Inakala namin na hindi na namin siya mami-meet at matitikman ang sinasabing kape. Ipinasundo niya kami sa kanyang anak sa jump-off, kahit papaano ay masuwerte kami dahil pinaglaanan nila kami ng oras.

Mula station 5 ay maayos naming narating ang station 3 kung saan saglit kaming nagpahinga at nagkwentuhan at tawanan sa aming naranasan sa Mt. Manabu. Dahil hindi naman kami nagmamadali at nagsabi naman kami kay Tatay Tino na magte-text o tatawag na lang kami sa kanya kapag nasa jump-off na kami ay nagtagal muna kami dito.

Matapos ang mahaba-habang kwentuhan at pahinga sa station 3 ay maayos naming narating ang jump-off kung saan naghihintay sa amin ang anak ni Tatay Tino. Agad kaming dumiretso sa kanilang bahay at ipinatikim sa amin ang pinagmamalaking kape. Totoo nga, talagang masarap siya at makakailang baso ka. Napaka-hospitable ni Tatay Tino at ng kanyang pamilya. Nakalibre kami ng ligo dahil sa kanila. Nag-kwentuhan kami tungkol sa kape at kung paano ito ginagawa. Nagbebenta din sila Tatay Tino ng kape, Php 100 ang maliit at Php 500 naman ang malaking plastik na kung sa merkado ay siguradong aabot ng libong piso. 

With Tatay Tino

​Hindi ko alam kung anong klaseng ibon ito pero ayon sa anak ni Tatay Tino ay nahuli lang daw nila ito. Dagdag pa niya meron din daw iba ang nanghuhuli ng kuwago at unggoy upang maging alaga.

Sa kabilang banda nakakalungkot isipin na imbes na nasa wild sila, kung saan mismo doon talaga ang kanilang tahanan ay ito sila ginagawang alaga. Oo may mga hunter sa gubat mapanganib din ngunit iba pa din na malaya sila sa kanilang nararapat na lugar.

Mula sa bahay nila Tatay Tino ay dumiretso na kami sa SM Lipa upang magtungo naman sa Rosario, Batangas dahil tatagpuin naman namin ang aming high school classmate (reunion ba) na taga-Rosario, Batangas. Kinabukasan na din kami nakabalik ng Maynila dahil ginabi na din kami sa lugar nila. Syempre hindi namin pwedeng palagpasin na hindi matikman ang authentic lomi, goto at bulalong batangas bago kami bumalik ng Maynila. Sa aming paghahanap ng Bulalong Batangas ay sa Mesa de Lipeños kami dinala ng aming mga paa.

Authentic Loming Batangas

Ibang-iba talag ang buhay sa probinsya, kahit papaano basta may tanim ka ay may mapagkukunan ka ng inyong makakain. Dagdag pa ang tahimik at preskong lugar. Ang mga magagandang tanawin na hindi lang iyong mga mata ang tiyak na marerelax, maging ang iyong isipan.

Malarayat Mountain Range as seen from Rosario, Batangas

Malarayat Mountain Range as seen from Rosario, Batangas

Mt. Banoi as seen from Rosario, Batangas

Orchids

Get together with locals of Rosario, Batangas. Napasabak sa Lambanog.

Looking for more adventures, read about: 

How to keep your skin looking fresh when travelling​
An Adventurer and a Best Friend: Caio, The Golden Retriever Dog
Kaibigan Sould Camp: Keep On Traveling Palawan
30 Wedding Reception Centrepiece Ideas To Spice Up Your Reception
Wander To Know The Wonder: A Day In My Outdoor Life
Pagsanjan Falls
Boracay: The flagship beach destination of the Philippines
​The Waterfront Beach Resort
Taal (The Heritage Town)
Discover Tanay, Rizal: A True Adventure Experience
Bohol Escapade: The Voyage of Life
Mesa de Lipeños (Sea food at its best!)
Where to Dine and Stay in Bohol, Philippines
Interesting Places To Visit In The South Of Metro Manila
​Awesome Destinations To Explore In The Philippines
​Packing Tips: How To Pack The Right Way
Best Travel Gadgets Actually Worth Buying
​Mt. Batulao
Mt. Humarap (Tatlong Krus) and Matabungka Falls
Mt. Gulugod Baboy (Mt. Pinagbanderahan)
Mt. Tagapo
Mt. Talamitam
Mt. Maculot
Mt. Mariveles (Tarak Ridge-Peak)
Mt. Sembrano
Mt. Balagbag and Kaytitinga Falls
Mt. Pico de Loro (Mt. Palay-Palay) and Boracay de Cavite (Katungkulan Beach)
Mt. Tabayoc, Mystical Lakes (Tabeo, Ambulalakao, Letep-ngapos, Incolos) and Junior Pulag
Mt. Sipit Ulang and Payaran Falls
Mt. Ulap (The Beauty Behind The Pines)
Mt. Pinatubo: A Majesty after a Tragedy
Mt. Cayabu - Mt. Maynoba (Mt. Maynuba) and 8 Waterfalls
Hundred Islands
La Mesa Eco-Park
A Photowalk Journey: Manila-Pasay
Manila Seedling Bank: Nature is the art of God
Bakit karamihan sa mga namumundok walang lovelife?
Aking Diwata
May Forever sa Bundok (Finding Neverland and Love at First Sight)

​Mt. Manabu
Sto. Tomas, Batangas
Jump-off point: Sulok, Brgy. Sta Cruz, Sto. Tomas
LLA: 13.9777°, 121.2413°, 760 MASL
Days required / Hours to summit: 1 day / 1-2 hours
Specs: Minor climb, Difficulty 2/9, Trail class 1-2
Features: Woodlands, meadowy peak, views of Batangas mountains
Source: Gideon Lasco/pinoymountaineer.com and mrbratpacker.wordpress.com

Proposed Itinerary - DAYHIKE (PUBLIC TRANSPORT)

ITINERARY
0600 ETD Lucena or Lipa bound bus at LRT-Buendia (P90)
0730 ETA Brgy. San Pedro, Sto. Tomas. Take trike to ‘Sulok’
0830 ETA ‘Sulok’, Brgy. Sta. Cruz
0900 Start trek
1000 Reach Mang Pirying’s place
1100 ETA summit.
1130 start descent
1300 Back at jump-off. Proceed back to Sto. Tomas.
1330 Lunch at Rose and Grace restaurant, Sto. Tomas (famous for Bulalo)
1500 Cross the highway and wait for bus back to Manila
1700 ETA Manila


Actual Itinerary - DAYHIKE (PUBLIC TRANSPORT) as of December 1, 2016

6:00 AM - Meet up Jam Liner (GMA Kamuning - Cubao)
6:05 AM - ETD to SM Lipa
8:00 AM - ETA SM Lipa
********Buy packed lunch********
8:15 AM - ETD Jump-off
8:45 AM - ETA Brgy. Sta. Cruz
*******Registered*******
8:50 AM - ETA Jump-off
*****Start Trek******
10:50 AM - ETA Summit of Mt. Manabu
11:30 AM - ETD Summit to Tatay Tino's Kapehan (Station 5)
12:00 PM - ETA Tatay Tino's Kapehan (Station 5)
12:45 PM - ETD to Station 3
2:05 PM - ETA Jump-off
3:00 PM - ETD to SM Lipa

PRACTICALITIES: Mt. Manabu

Public Transportation:

Public. (1) Bus, Buendia or Cubao to Lipa, Batangas
(2) Tricycle, Lipa to Sulok, Brgy. Sta Cruz

*The tricycle terminal is at the Fiesta Mall junction and SM Lipa. Ask the bus conductor to drop you there, or if it passes by STAR Tollway you might have to take a tricycle from the bus terminal to the tricycle terminal

*Alternatively, take any Lucena-bound bus and get off at Brgy. San Pedro, Sto. Tomas and take a trike to Sulok, Brgy. Sta Cruz. Expect to pay a lot more for the trike. Approximately 3 hours travel time because of various stops and delays. 

Private. Take SLEX and follow through to STAR Tollway, exit at Lipa-Tambo, and follow the highway back to Lipa. Go past Robinsons Mall until you see the Fiesta Mall junction. Turn right there, follow the road, and make a left turn to the road that leads to Sto. Tomas. Make a right turn at Brgy. Sta Cruz and ask the locals for the direction to the narrow road that leads to the trailhead where parking space available.

Guides:

Available at the trailhead but not required (500 pesos for the dayhike; 1250 for overnight)

Registration Fee:

(1) Logbook at the barangay hall. P20 registration fee. 

Dayhikable:

Yes (2.5-4 hours to summit; 1.5-3 hours down on either of the above-mentioned trails)

Estimated budget:

500-700 (dayhike)
800-1000 (overnight)

Expenses:

Transportation:

Jam Liner Bus (Cubao to SM Lipa) - Php 122/pax
Tricycle (SM Lipa to Jump-off) - Php 200/2 = Php 100/pax

Food and Drinks:

Baon (Luto sa bahay at tubig sa bahay) - Php 0

Other Expenses:

Registration Fee = Php 20.00/pax
Kopi Luwak (Tatay Tino) - Php 100 small

Contact Numbers:

Kapitan Edwin of Brgy. Sta. Cruz - 09286387420
Tatay Tino - 09127932760